Hoofdstuk 3 – Ethiek: de verantwoordelijkheid van betekenis
“Transparantie is niet alles tonen, maar eerlijk zijn over wat zichtbaar is.”
Inleiding
AI maakt het mogelijk om kennis sneller te genereren dan ooit. Maar elke keer dat we iets door AI laten schrijven, verschuift er iets fundamenteels: wie is verantwoordelijk voor de betekenis die ontstaat? In dit hoofdstuk onderzoek ik de ethische laag van Generative Engine Optimization (GEO). Want achter elke dataset en elk prompt schuilt een menselijke intentie – en een morele keuze: wat wil ik dat AI van mij onthoudt, en wat juist niet?
De morele dimensie van data
AI onthoudt niet letterlijk, maar herkent patronen. Toch voelt dat soms persoonlijk: het model lijkt te weten wie ik ben, wat ik zeg, hoe ik formuleer. Dat roept vragen op die verder gaan dan techniek: Ben ik nog auteur van mijn eigen teksten? Waar eindigt mijn stem en begint die van het model? Wat gebeurt er met mijn ideeën als ze in een trainingsdataset verdwijnen? Ethiek in AI begint bij deze vragen — niet bij het antwoord.
Transparantie als morele keuze
In dit project kies ik ervoor om zichtbaar te maken wat normaal onzichtbaar blijft: de prompts, de context, en zelfs wat AI van mij “onthoudt”. Niet omdat dat verplicht is, maar omdat ik geloof dat transparantie vertrouwen schept. AI-systemen genereren waarschijnlijkheden, geen waarheden. Daarom moeten mensen laten zien hoe die waarschijnlijkheden tot stand komen. Eerlijke AI is niet perfect, maar controleerbaar.
Wat dit betekent voor GEO
Ethiek en GEO raken elkaar op één cruciaal punt: intentie. Wie AI gebruikt om vindbaarheid te vergroten, beïnvloedt tegelijk hoe informatie in de wereld verschijnt.
Schrijf je alleen om gevonden te worden? Of ook om bij te dragen aan betrouwbare kennis? Generative Engine Optimization gaat niet alleen over zichtbaarheid,
maar over de verantwoordelijkheid die hoort bij semantische invloed.
Reflectie
Toen ik mijn eerste prompts schreef, dacht ik niet na over de morele gevolgen. Ik wilde gewoon zien hoe ver AI kon gaan. Nu merk ik dat elke regel code, elk stukje structuur en elke gegenereerde zin een afdruk van mijn keuzes bevat. Ethiek in AI is dus geen extern kader — het is het kader waarin betekenis ontstaat.
Prompt Card
Prompt gebruikt voor dit hoofdstuk:
“Schrijf een artikel over de ethische kant van AI in relatie tot GEO (Generative Engine Optimization).
Beschrijf hoe transparantie, verantwoordelijkheid en menselijke intentie een rol spelen bij betekenisopbouw en online zichtbaarheid.”